شوآف با آمارسازی؛ خانم صادق! حفظ شأن رئیس‌جمهور کشور بالاتر از برکناری یا استیضاح شماست

در حالی‌که کشور با بحران فرسودگی راه‌ها، کمبود ناوگان و رکود ساخت‌وساز مواجه است، وزارت راه و شهرسازی پروژه‌هایی چون خط‌کشی جاده، نصب تابلو و ترمیم جاده را در فهرست «افتتاح ملی» قرار داد؛ روندی که نه‌تنها شأن رئیس‌جمهور را پایین می‌آورد، بلکه نشانه‌ای از انحراف مدیریتی، آمارسازی و فرار از پاسخ‌گویی در برابر مجلس است.

در حالی که انتظار از وزارت راه، ارائه طرح‌های زیرساختی و تحول‌آفرین در حوزه حمل‌ونقل، مسکن و ترانزیت منطقه‌ای است، تبدیل کارهای جاری به مراسم افتتاح، بیشتر شبیه نوعی نمایش مدیریتی برای پرکردن خلأ عملکرد واقعی است تا دستاورد ملموس برای مردم

کار روزمره به دستاورد ملی

در تازه‌ترین مراسم افتتاح وزارت راه و شهرسازی، فهرستی از پروژه‌های سازمان راهداری منتشر شد که بیشتر شبیه گزارش وظایف روزانه کارکنان است تا طرح‌های ملی توسعه.
بهسازی و آسفالت جاده‌ها، خط‌کشی مسیرها، نصب علائم، خرید تجهیزات و… همه با عنوان «پروژه قابل افتتاح» در رسانه‌ها بازتاب یافته‌اند.
اما مگر نه اینکه این امور، وظایف ذاتی وزارت راه و شهرسازی هستند؟
چرا باید رئیس‌جمهور برای افتتاح چنین پروژه‌هایی وقت بگذارد؟

نمایش به جای تحول

در حالی که انتظار از وزارت راه، ارائه طرح‌های زیرساختی و تحول‌آفرین در حوزه حمل‌ونقل، مسکن و ترانزیت منطقه‌ای است، تبدیل کارهای جاری به مراسم افتتاح، بیشتر شبیه نوعی نمایش مدیریتی برای پرکردن خلأ عملکرد واقعی است تا دستاورد ملموس برای مردم.

اعتبار رئیس‌جمهور وجه‌المصالحه وزیر

جای تأسف است که رئیس‌جمهور برای افتتاح پروژه‌هایی دعوت می‌شود که در ذات خود «روتین» و تکرارشونده‌اند.
ترمیم آسفالت یا نصب تابلوهای هشداردهنده، نه پروژه ملی است و نه افتخار مدیریتی.
چنین اقداماتی نه در شأن رئیس‌جمهور است و نه بیانگر پیشرفت کشور.
به‌نظر می‌رسد وزارت راه به‌جای آنکه پیشران توسعه باشد، به مدیر صحنه‌ای برای نمایش آماری تبدیل شده است؛ جایی که هر خط‌کشی ساده، در فهرست دستاوردها ثبت می‌شود تا تراز گزارش عملکرد بالا برود.

عددسازی به جای مدیریت

وزارت راه در سال گذشته از «پایان دوران عددسازی» سخن گفت؛ اما امروز همان آمارهای متناقض و غیرقابل راستی‌آزمایی را منتشر می‌کند.
در آبان ۱۴۰۳، وزیر از ساخت ۲۰ هزار واحد مسکونی سخن گفت، و کمتر از یک‌سال بعد، در حضور رئیس‌جمهور از تحویل ۱۸۲ هزار واحد خبر داد.
اگر این جهش واقعی بود، باید اثرش در اشتغال، مصالح، تولید و قیمت مسکن دیده می‌شد؛ اما داده‌های رسمی مرکز آمار خلاف آن را نشان می‌دهد.

سؤال از تکرار پروژه‌ها

سؤال اینجاست: آیا پروژه‌های دولت قبل دوباره با تابلو جدید افتتاح می‌شوند؟
یا با تلفیق آمار ساخت و تحویل، تصویری غیرواقعی از موفقیت ساخته شده است؟
اگر چنین باشد، وزیر راه دقیقاً همان رفتاری را تکرار کرده که در بدو وزارت خود آن را «غیرشفاف و غیرصادقانه» خوانده بود.
در حالی‌که مدیریت واقعی، در آرامش و کار بی‌سروصدا معنا دارد، نه در هیاهوی افتتاح و تقدیر.

آزمون صداقت وزیر

خانم فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، اکنون در آزمون صداقت قرار دارد.
اعتماد رئیس‌جمهور، مجلس و مردم، سرمایه‌ای نیست که بتوان با آمارسازی حفظ کرد.
اگر وزیر به‌دنبال بازگرداندن اعتماد است، باید جزئیات فنی و مالی پروژه‌ها را منتشر، سهم دولت‌ها را تفکیک و به مردم توضیح دهد که چند واحد واقعاً ساخته و چند واحد صرفاً تحویل یا رنگ‌آمیزی شده‌اند.

نیاز دولت به شفافیت

دولت پزشکیان نیازمند مدیرانی است که از نمایش فاصله بگیرند و با شفافیت، رکود بخش راه و مسکن را درمان کنند، نه آنکه با عددسازی، واقعیت را بپوشانند.

جمع‌بندی

وقتی وزارت راه از مسیر توسعه به مسیر نمایش منحرف می‌شود، اولین قربانی، اعتماد عمومی است.
کار مردم با مراسم و آمار حل نمی‌شود؛ جاده‌ها هنوز فرسوده‌اند، پروژه‌های مسکن نیمه‌تمام مانده، و ناوگان فرسوده در خطر است.
اگر دولت می‌خواهد شأن ریاست‌جمهوری حفظ شود، باید مرز میان وظیفه روزمره و دستاورد ملی را دوباره تعریف کند.
کشور نیازمند کار است، نه افتتاح کارهای عادی.