تخلیه سریع گمرکات؛ مسئله‌ای داخلی نه تحریمی!

بحران در گمرک؛ ریشه در سوء‌مدیریت، نه تحریم

تخلیه گمرکات مرزی کشور، یکی از ساده‌ترین و بدیهی‌ترین عملیات‌های لجستیکی در دنیاست؛ اما در ایران، این فرآیند به بحران بدل شده است. به گفته کارشناسان و مسئولان، ضعف مدیریتی، نبود برنامه مشخص و ناهماهنگی بین‌بخشی در وزارت راه و سازمان بنادر، این وضعیت را تشدید کرده‌اند.

دلایل اصلی کندی تخلیه گمرکات

• ضعف در بهره‌برداری از بنادر خشک

• نبود سیستم‌های اسکن پیشرفته در مبادی ورودی

• دپوی بلندمدت کالاها به‌ویژه کالاهای خطرناک در بنادر

• بلاتکلیفی مدیریتی در سازمان بنادر

نماینده مجلس، جعفر قادری، با اشاره به اینکه ظرفیت بنادر خشک سال‌هاست بلااستفاده مانده، گفت: «به‌جای دپوی ماه‌هاه کالاها در مناطق مرطوب و پرخطر جنوبی، باید بلافاصله پس از تخلیه، کالاها از طریق جاده یا ریل به بنادر خشک منتقل شوند.»

خطرات دپوی کالاهای خطرناک

قادری با هشدار درباره اظهار خلاف واقع برخی واردکنندگان درباره ماهیت کالاها، تأکید کرد: «این تخلف تنها بخشی از مشکل است. اگر نظارت مؤثر و تجهیزات کنترلی پیشرفته در مبادی ورودی فعال بود، این کالاها اصلاً وارد نمی‌شدند.»

وی از تأخیر در تعیین مدیر برای سازمان بنادر نیز انتقاد کرد و آن را نشانه‌ای از بی‌برنامگی مدیریتی دانست که مانع از عملکرد پاسخگو و ایمن در حوزه حمل‌ونقل شده است.

پیشنهادهای فوری برای خروج از بحران:

• راه‌اندازی سامانه‌های اسکن پیشرفته در ورودی‌ها

• انتقال سریع کانتینرها به بنادر خشک

• ممنوعیت دپوی بلندمدت در بنادر ساحلی

• تعیین سریع مدیر برای سازمان بنادر

• بازنگری در ترخیص کالاهای خطرناک

مشکلات موجود در گمرکات و بنادر کشور نه‌تنها ناشی از تحریم نیست، بلکه بیشتر حاصل یک ضعف ساختاری و بی‌تدبیری مزمن در سیستم مدیریتی و نظارتی کشور است. برای جلوگیری از حوادث آینده، نیاز به بازنگری فوری در سیاست‌های حمل‌ونقل و ترخیص کالا وجود دارد؛ وگرنه بحران‌های لجستیکی همچنان ادامه خواهند داشت.